اسید نیتریک

اسید نیتریک (HNO₃) یک اسید قوی و بسیار خورنده است که نقش حیاتی در صنایع شیمیایی و فرآیندهای صنعتی ایفا می کند. این اسید به طور معمول به صورت محلول آبی وجود دارد و می تواند به غلظت های مختلفی از جمله محلول های رقیق و غلیظ دست یابد. به دلیل خواص شیمیایی خاص و توانایی بالای اکسیداسیون، اسید نیتریک به طور گسترده ای در تولید نیتراتها، از جمله نیترات آمونیوم و نیترات کلسیم، مورد استفاده قرار می گیرد. این نیترات ها به ویژه در کشاورزی به عنوان کودهای نیتروژنی مورد توجه قرار دارند. علاوه بر کاربردهای کشاورزی، اسید نیتریک به عنوان یک ماده اولیه در تولید مواد انفجاری، مانند تی ان تی و نیترات گلیسرین، شناخته شده است. همچنین این اسید در صنایع داروسازی به عنوان یک واسطه شیمیایی در تولید داروها و ترکیبات فعال به کار می رود. با توجه به این که اسید نیتریک یک ماده بسیار خورنده و سمی است، مطالعه و انتخاب صحیح آن ضروری است. برای اطلاعات دقیق تر و جامع تر در مورد این ماده شیمیایی، مطالعه کاتالوگ اسید نیتریک بسیار مهم و ضروری می باشد. این کاتالوگ شامل اطلاعاتی در مورد ویژگی ها، کاربردها، و نکات ایمنی مربوط به اسید نیتریک است که می تواند به کاربران کمک کند تا انتخاب بهتری داشته باشند. اگر شما به دنبال مشاوره، خرید، یا اطلاعات بیشتر در مورد اسید نیتریک هستید، می توانید با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید. تیم ما آماده است تا به شما در انتخاب مناسب ترین گزینه کمک کند و اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهد.

فروش اسید نیتریک

اسید نیتریک (HNO₃) یکی از اسیدهای قوی و پرکاربرد در صنایع شیمیایی است که به دلیل خواص خورندگی و اکسیدکنندگی بالا، در تولید انواع محصولات شیمیایی نقش کلیدی دارد. این اسید به طور معمول به صورت محلول آبی و در غلظت های مختلفی از رقیق تا غلیظ در دسترس است. فرآیند تولید اسید نیتریک عمدتاً از طریق اکسیداسیون آمونیاک در حضور اکسیژن و در دماهای بالا انجام می شود. یکی از مهم ترین کاربردهای این اسید تولید نیترات ها است، به ویژه نیترات آمونیوم، که به عنوان کود نیتروژنی در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، اسید نیتریک در تولید مواد منفجره مانند تی ان تی و نیترات گلیسرین نیز به کار می رود و به عنوان یک عامل اکسیدکننده قوی در بسیاری از واکنش های شیمیایی استفاده می شود. علاوه بر این، در صنایع داروسازی، این اسید به عنوان یک ماده اولیه برای تولید داروها و ترکیبات شیمیایی فعال به کار می رود. در صنایع الکترونیک و ساخت مواد پیشرفته نیز کاربرد دارد. با توجه به خطرات ناشی از مصرف اسید نیتریک، شامل خورندگی و سمی بودن، رعایت اصول ایمنی هنگام کار با این ماده ضروری است. به همین دلیل، آگاهی از اطلاعات فنی و ایمنی این اسید قبل از استفاده، به ویژه از طریق مطالعه کاتالوگ ها و منابع معتبر، بسیار مهم است. در نهایت، اسید نیتریک به عنوان یکی از مواد شیمیایی کلیدی در فرآیندهای صنعتی و تحقیقاتی به شمار می آید و توجه ویژه ای به خواص و کاربردهای آن لازم است.

خواص اسید نیتریک

خواص شیمیایی اسید نیتریک (HNO₃) به دلیل ساختار شیمیایی خاص و ویژگی های اکسیدکنندگی آن، بسیار مهم و قابل توجه است. در زیر به برخی از خواص شیمیایی این اسید اشاره می شود:

اکسیدکنندگی: اسید نیتریک یک اکسیدکننده قوی است که می تواند با بسیاری از فلزات و ترکیبات شیمیایی واکنش دهد. این خاصیت باعث می شود که در تولید مواد منفجره و نیترات ها به کار رود.

واکنش با فلزات: اسید نیتریک می تواند با فلزات مختلفی مانند آهن، مس و روی واکنش دهد. این واکنش ها معمولاً تولید نمک های نیتراتی و گاز هیدروژن می کند.

H2+ Cu(NO3)2 →2HNO3+ Cu

تجزیه حرارتی: اسید نیتریک در دماهای بالا تجزیه می شود و نیتروژن دی اکسید (NO₂) و آب تولید می کند.

H2O+ 2NO2 → 2HNO3

واکنش با بازها: اسید نیتریک با بازها واکنش می دهد و نمک های نیتراتی تولید می کند. به عنوان مثال، واکنش با هیدروکسید سدیم (NaOH) به تولید نیترات سدیم (NaNO₃) و آب می انجامد: 

H2O+ NaNO3 → HNO3+ NaOH

واکنش با کربن: این اسید می تواند با کربن یا مواد کربنی دیگر واکنش دهد و نیتروژن و دی اکسید کربن تولید کند.

H2O+ 2NO2+ CO2 → 2HNO3+C

تشکیل نیترو ترکیبات: اسید نیتریک در واکنش های نیتراسیون به کار می رود، جایی که می تواند گروه نیترو (-NO₂) را به ترکیبات آلی اضافه کند. این واکنش در صنایع دارویی و شیمیایی کاربرد دارد این خواص شیمیایی، نقش مهمی در کاربردها و فرآیندهای صنعتی اسید نیتریک دارند و نیاز به آگاهی و احتیاط را هنگام استفاده از این ماده نشان می دهند.

ساختار اسید نیتریک

این اسید از یک اتم هیدروژن، یک اتم نیتروژن و ۳ اتم اکسیژن تشکیل شده است و ساختار مسطح دارد. در حالت ذوب شده نیز از غلظت بالاتری برخوردار بوده و دیاکسید نیتروژن محلول دربردارد. اولین ماده تولید کننده نیتریک اسید، آمونیاک است و از این اسید صنعتی در واکنشهای شیمیایی به عنوان یک اکسید کننده و تنظیم محیط اسیدی استفاده میشود.

کاربرد اسید نیتریک

اسید نیتریک به دلیل خواص و ویژگیهای شیمیایی واکنشپذیریاش، در بسیاری از صنایع و زمینههای مختلف کاربرد دارد. برخی از کاربردهای مهم این اسید عبارتند از:

تولید کودهای نیتروژن دار: اسید نیتریک برای تولید کودهای نیتراتی مانند نیترات آمونیوم و نیترات پتاسیم به کار میرود. این کودها به عنوان منابع اصلی نیتروژن برای رشد گیاهان در کشاورزی استفاده میشوند.

صنایع فرآیندی: در صنایعی که به اکسیداسیون و اسیدکاری فلزات نیاز دارند، اسید نیتریک به عنوان یک اکسیدان قوی استفاده میشود. این شامل تمیزکاری فلزات، تولید کاتالیستها، و تولید انواع مواد شیمیایی مانند نیتروگلیسیرین و TNT میشود.

صنایع پلیمری: اسید نیتریک در تولید برخی از پلیمرها و رزینهای مصنوعی استفاده میشود. این شامل تولید نایلون و پلیاسترها است.

تولید مواد شیمیایی و دارویی: این اسید در سنتز بسیاری از مواد شیمیایی مانند رنگها، رزینها، پلاستیکها، و داروها مورد استفاده قرار میگیرد.

تولید انرژی: اسید نیتریک در برخی از سیستمهای تولید انرژی مانند سلولهای سوختی (Fuel Cells) و موتورهای احتراق داخلی به عنوان یکی از مواد اولیه استفاده میشود.

کاربردهای آزمایشگاهی: اسید نیتریک به عنوان یک معرف شیمیایی در آزمایشگاهها برای تجزیه و تحلیل نمونهها و آزمونهای شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، این اسید در بسیاری از صنایع دیگر از جمله صنایع الکترونیک، فلزات، نساجی، و تصفیه آب نیز کاربرد دارد.

کشاورزی: حدود ۸۰ درصد اسید نیتریک در صنعت کشاورزی و به منظور ساخت کودهای نیترات آمونیوم و فسفاتهای طبیعی استفاده میشود.

صنایع غذایی: از این اسید در صنایع غذایی به منظور تولید پتاسیم و نیترات های سدیم استفاده میشود. سدیم نیتریت با E250 و پتاسیم نیتریک E249 در فرایند پردازش گوشت هایی نظیر کالباس، سوسیس و غیره به عنوان مواد نگهدارنده مورد استفاده قرار میگیرند. زیرا سدیم نیتریت و پتاسیم نیتریک حاوی یون نیتریت هستند و این یون از مسمومیت های غذایی کشنده و رشد باکتری ها در فراوردههای گوشتی جلوگیری میکند. همچنین موجب میشود که رنگ گوشت، قرمز و تازه بماند.

استخراج طلا: از این اسید برای جداسازی و همچنین خالص سازی فلزاتی نظیر نقره و طلا نیز استفاده میشود. زیرا قادر است ناخالصی هایی نظیر متا اکسیدها را از سطح طلا و نقره حل کند.

دارویی: در صنعت پزشکی از نوع خالص این اسید به عنوان یک ماده سوزآور جهت درمان زگیل و دیگر بیماری های مشابه استفاده می شود. همچنین برای درمان سوء هاضمه نیز نوعرقیق شده آن مورد استفاده قرار میگیرد.

سوخت موشک: برای تهیه سوخت موشک از اسید نیتریک در اشکال مختلف استفاده میشود.

سایر کاربردها: علاوه بر موارد نام برده اسید نیتریک کاربردهای دیگری نیز دارد که شامل موارد زیر هستند.

• قدیمی کردن چوب و چرم
• شستشوی فلزات
• ساخت ترکیبات عالی نیتروژن دار
• ساخت مواد منفجر و تیزاب سلطانی
• تولید پلاستیک و رنگ
• تهیه پلیمرهایی نظیر پلی اورتان و پلی آمیدها

مشخصات فنی اسید نیتریک

اسید نیتریک (HNO₃) یکی از اسیدهای قوی و بسیار مهم در صنایع شیمیایی است که کاربردهای گسترده ای دارد. این ماده به عنوان یک اکسیدکننده قوی و خورنده، در تولید نیتراتها، مواد منفجره، و همچنین در فرآیندهای داروسازی و شیمیایی به کار می رود. اسید نیتریک به طور معمول به صورت محلول آبی و در غلظت های مختلف موجود است. این اسید به دلیل خواص شیمیایی خاص و عملکرد مؤثرش در واکنش های شیمیایی، از اهمیت بالایی برخوردار است. شناخت دقیق مشخصات فنی اسید نیتریک برای استفاده ایمن و مؤثر از این ماده ضروری است. در ادامه به بررسی مشخصات فنی این اسید می پردازیم.

تولید اسید نیتریک

برای تولید اسید نیتریک دیاکسید نیتروژن با آب واکنش داده میشود و در طی این واکنش اکسید نیتریت به دست میآید. بنابراین اگر اکسید نیتریت با اکسیژن هوا اکسید شود، حاصل این واکنش دیاکسید نیتروژن خواهد بود. در حال حاضر برای تولید این اسید از فرایند استوالد استفاده میشود. طی این فرایند در حضور رودیوم یا کاتالیزور گاز پلاتین، در فشار ۹ اتمسفر و دمای بالای ۵۰۰ k، آمونیاک بی آب به اکسید نیتریت تبدیل میشود. آنگاه از طریق واکنش اکسید نیتریت با اکسیژن هوا، دیاکسید نیتروژن به دست میآید و سپس برای تولید ملکول عالی اسید نیتریک و اکسید نیتریک، دیاکسید نیتروژن در آب جذب میشود. در انتها نیز یک گروه نیترو به مولکول عالی اسید نیتریک اضافه میشود تا اسید نیتریک معمولی به دست میآید. به طور کلی واکنش های تولید اسید نیتریک به شرح زیر است.
 

4NH3+5O2->4NO+6H2O

NO+1/2O2->4NO2

3NO2+H2O->2HNO3+NO

خطرات اسید نیتریک

همانطور که در ابتدای مطلب نیز به این نکته اشاره شد، اسید نیتریک یک خورنده و اکسید کننده بسیار قوی است. به همین دلیل غلظت های کم آن در طولانی مدت و همچنین غلظت های بالای آن در کوتاه مدت سلامتی انسان را تحت تاثیر قرار میدهد. استنشاق این ترکیب شیمیایی بسیار خطرناک است و همچنین اگر با چشم انسان تماس پیدا کند منجر به سوزش شدید و حتی نابینایی میشود. خوردن این سم خطرناک خورنده، منجر به سوختگی دهان، گلو و همچنین سوراخ شدن معده و بیهوشی میشود. تماس اسید نیتریک با پوست نیز خطرناک است و در مواقعی که به مقدار زیادی روی پوست بریزد، احتمال مرگ را در پی خواهد داشت. به همین دلیل در حین استفاده از آن باید همواره به نکات ایمنی توجه داشت.
 

قیمت اسید نیتریک

شرکت دلکو صنعت مفتخر است که به عنوان بزرگترین هایپر صنعت و وارد کننده مواد شیمیایی را به بازار عرضه مینماید. قیمت اسید نیتریک که توسط دلکو صنعت در نظر گرفته شده، مناسب و مقرون به صرفه است شما عزیزان می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انتخاب گرید مناسب از برندهای مختلف و اطلاع از آخرین قیمت ها با کارشناسان و متخصصان شرکت دلکو صنعت تماس حاصل فرمایید و از مشاوره رایگان بهره مند شوید.