ژنراتور

ژنراتور دستگاهی است که انرژی مکانیکی، شیمیایی یا دیگر انرژی‌ها را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. این دستگاه‌ جهت تولید برق متناوب در مکان‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مشاوره، خرید و استعلام قیمت انواع ژنراتور با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید.

ژنراتور یا مولد برق چیست؟

در قرن 19 میلادی مایکل فارادی اصول عملکرد مولد های الکترومغناطیسی را کشف کرد. این اصل آغازی برای تولید ژنراتورهای امروزی به شمار می‌آید. این محصول دستگاهی است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. این وسیله نقش حیاتی در تأمین برق در مواقع اضطراری، صنایع، بیمارستان‌ها، کارگاه‌های ساختمانی و حتی مصارف خانگی دارد. همچنین از این دستگاه در مکان‌هایی که دسترسی به شبکه برق پایدار وجود ندارد، استفاده می شود. این مولدهای برق از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند: موتور که وظیفه تولید انرژی مکانیکی را دارد و آلترناتور که انرژی مکانیکی را به الکتریسیته تبدیل می‌کند. این دستگاه‌ها با استفاده از سوخت‌های مختلف مانند دیزل، بنزین، گاز طبیعی و حتی انرژی‌های تجدیدپذیر کار می‌کنند.انواع ژنراتورها شامل انواع پرتابل (قابل حمل) برای مصارف کوچک، انواع صنعتی برای کارگاه‌ها و کارخانه‌ها و انواع اضطراری برای تأمین برق در شرایط بحرانی هستند. انتخاب مولد برق مناسب به میزان توان مصرفی و نوع کاربرد بستگی دارد.ژنراتورها نقش مهمی در ثبات شبکه برق، افزایش بهره‌وری صنعتی و جلوگیری از قطعی‌های ناگهانی دارند. با نگهداری و سرویس منظم، عمر مفید آن ها افزایش یافته و عملکرد بهینه‌تری خواهند داشت.

برای انتخاب ژنراتور برق اضطراری جهت مصارف خانگی و یا صنعتی نیاز به عملیات محاسباتی دقیق است. این محاسبات توسط کارشناسان مجرب دلکو صنعت انجام می‌پذیرد.

انواع ژنراتور

این دستگاه بر اساس سوخت موتور مکانیکی خود به سه دسته تقسیم می‌شود:

این محصول بر اساس کارایی به سه دسته خانگی، نیمه‌ صنعتی و صنعتی تقسیم می‌شود. ژنراتورهای خانگی از توان 1 الی 50 کیلووات، تک فاز و با سوخت گاز و گازوئیل عرضه می‌شود. نوع نیمه‌ صنعتی معمولاً از توان 2 تا 50 کیلووات، سه فاز و با سوخت گازوئیل عرضه می‌شود. موارد مصرف این دیزل ژنراتور در جوشکاری، دستگاه تخریب و … مورداستفاده قرار می‌گیرد. نوع صنعتی در قدرت‌های بالا (چند مگاواتی) ساخته‌ شده و برای تأمین نیروی الکتریسیته‌ ی مورد نیاز کارخانه‌ های بزرگ، معادن و شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نحوه عملکرد ژنراتور

همان‌ طور که گفته شد ژنراتور بر اساس القای الکترومغناطیسی و ایجاد شار مغناطیسی کار می‌کند. القای الکترومغناطیسی ( Electromagnetic induction) یعنی تولید نیروی محرکه الکتریکی یک رسانا که در یک میدان مغناطیسی متغیر با زمان قرار دارد. یک جریان متناوب یا حرکت نسبی رسانا و میدان الکتریکی عامل تغییر میدان مغناطیسی است. در صورت بسته بودن مدار، نیروی الکتریکیِ تولیدشده در رسانا (سیم‌پیچ) باعث ایجاد جریان الکتریکی است. این جریان را جریان القایی نامیده‌اند. به بیان بهتر در هر مولدی که از یک سیم‌ پیچ به‌ جای آهنربای دائم در آن استفاده‌شده باشد، باید جریانی در سیم‌ پیچ‌ها انتقال داده شود تا ماشین، قادر به تولید کار کند. درصورتی‌ که جریانی در سیم‌ پیچ تحریک مولد وجود نداشته باشد، چرخش روتور هرگز موجب تولید انرژی الکتریکی نمی‌شود. به‌ طور مثال در نیروگاه‌ های بزرگ از مولد های کوچک برای تولید جریان تحریک مولد ها استفاده می‌شود.

مولد برق در دو سری زغالی و اکسایتری ساخته و روانه بازار شده است. امروزه تمایل مشتریان به استفاده از ژنراتورهای اکسایتری (غیر زغالی) به دلیل کم بودن هزینه تعمیر و نگهداری نسبت به زغالی، بیشتر شده است. در مولدهای اکسایتری یا براشلس، زغال وجود ندارد و به دلیل القای ولتاژ تحریک می‌شود. برای درک مفهوم کار این دستگاه مثال انتقال آب توسط پمپ زده می‌شود. پمپ درواقع وسیله‌ای است جهت انتقال آب نه دستگاه تولید آب! این محصول درواقع در سه نوع DC، سنکرون و آسنکرون طراحی و ساخته‌ شده است.

در مولد سنکرون، سرعت میدان مغناطیسی به وجود آمده با سرعت موتور برابر است. این نوع بیشتر برای تولید برق سه فاز مورداستفاده قرار می‌گیرد در مولدهای آسنکرون سرعت میدان مغناطیسی به وجود آمده با سرعت گردش روتور برابر نیست و مانند ساختار الکتروموتورهای سه فاز است. کارکرد مولدبرق های DC به‌مانند دو مورد قبلی است با این تفاوت که خروجی آن برق DC است.

انواع کارکرد ژنراتور

این دستگاه برحسب نوع کاربری‌شان توسط کارخانه‌های تولیدکننده به چهار نوع تقسیم‌ بندی می‌شوند.:

• اضطراری: ژنراتورهای برای کاربری اضطراری در مواقع قطع برق برای چند ساعت مورداستفاده قرار می‌گیرند.
• پایه: از این مدل برای مکان‌های غیرثابت مانندِ نمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
• دائم: از این نوع برای تولید برق به‌صورت دائم برای یک منطقه استفاده می‌شود. این دستگاه ها باید از استانداردهای ISO8528, ISO3046, AS2789, DIN6271, and BS5514 بهره ببرند.
• چندمنظوره: این نوع مبدل‌ها در کاربری‌های فوق قرار می‌گیرند.

این تأمین‌کننده نیرو باید مقدار توان موردنیاز را بدون آسیب‌رسانی فراهم آورد. این امر با ارائه یک یا چند مشخصه به دست می‌آید.

مزایای ژنراتور

استفاده از انواع ژنراتور برای تولید برق دارای مزایایی از جمله این است:

• قابلیت انعطاف: این محصولات می‌توانند در مکان‌های مختلف نصب شده و به سرعت برق تولید کنند، این امکان را فراهم می‌کند که در مواقع اضطراری یا در مناطقی که به شبکه برق متصل نیستند، از آنها استفاده کرد. 
• پشتیبانی در مواقع بحرانی: در مواقع قطعی برق یا بروز حوادث طبیعی مانند زلزله یا طوفان، این تامین کنندگان برق می‌توانند به عنوان یک منبع پشتیبان برق مورد استفاده قرار گیرند تا برق را فراهم کنند.
• انعطاف‌پذیری در اندازه: ژنراتورها در اندازه‌ها و ظرفیت‌های مختلف در دسترس هستند، از دستگاه‌های کوچک قابل حمل تا نیروگاه‌های برق بزرگ، به همه نیازها پاسخ می‌دهند.
• کارایی:  معمولاً به خوبی در تبدیل انرژی به برق عمل می‌کنند و کارایی بالایی دارند، این موضوع می‌تواند در صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش هزینه‌های انرژی کمک کند.
• مستقل از زمان: با توجه به مستقل بودن از شبکه برق، این محصولات می‌توانند به طور مداوم در طول زمان برق تولید کنند بدون توجه به فصل یا زمان.

کاربرد ژنراتور

از این محصول به عنوان یک منبع تأمین برق اضطراری، در صنایع، بیمارستان‌ها، پروژه‌های ساختمانی و مناطق دورافتاده برای تأمین انرژی پایدار و جلوگیری از قطعی برق استفاده می‌شود.این دستگاه در مصارف مختلفی کاربرد دارد:

تأمین برق اضطراری
یکی از مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه، تأمین برق اضطراری در هنگام قطعی برق است. بیمارستان‌ها، بانک‌ها، مراکز داده و ساختمان‌های اداری به دلیل وابستگی به برق پایدار، از انواع اضطراری آن برای جلوگیری از وقفه در عملکرد خود استفاده می‌کنند.

استفاده در مناطق دورافتاده
در مکان‌هایی که دسترسی به شبکه برق سراسری وجود ندارد، مانند روستاهای دورافتاده، سایت‌های استخراج معادن، ایستگاه‌های تحقیقاتی و پایگاه‌های نظامی، ژنراتورها گزینه‌ای ایده‌آل برای تأمین انرژی هستند.

صنعت و تولید
کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی برای راه‌اندازی ماشین‌آلات سنگین، تجهیزات تولید و دستگاه‌های الکتریکی به برق نیاز دارند. در بسیاری از مواقع، مولدهای برق به عنوان منبع تغذیه کمکی یا اصلی در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.

استفاده در پروژه‌های ساختمانی
در پروژه‌های ساختمانی، به دلیل نبود زیرساخت برق، ژنراتورها برای تأمین انرژی ابزارها و تجهیزات مورد نیاز مانند جرثقیل‌ها، جوشکاری و سایر دستگاه‌های برقی استفاده می‌شوند.

تأمین برق در رویدادهای بزرگ
برگزاری رویدادهای بزرگ مانند کنسرت‌ها، نمایشگاه‌ها، جشنواره‌ها و مراسمات ورزشی نیاز به برق مداوم دارد. از این رو، امکان تأمین برق در فضاهای باز و موقتی را فراهم می‌کنند.

کشاورزی و آبیاری
در مزارع و باغات، ژنراتورها برای راه‌اندازی پمپ‌های آب، سیستم‌های آبیاری و سایر تجهیزات کشاورزی استفاده می‌شوند.

این دستگاه ها با تأمین برق در شرایط مختلف، نقش مهمی در صنایع، زیرساخت‌ها و زندگی روزمره دارند و بسته به نیاز، در انواع و ظرفیت‌های مختلف تولید و عرضه می‌شوند.

مقایسه انواع ژنراتور

مقایسه انواع مختلف این محصول می تواند بر اساس چندین معیار مختلف انجام شود، از جمله نوع سوخت، کاربرد، نحوه تولید برق و ویژگی های فنی است. در ادامه، برخی از مهم ترین انواع و ویژگی های آن ها در جدول زیر معرفی شده است:

برای انتخاب بهترین نوع دستگاه، می توانید به مقاله ی مرتبط مراجعه کنید.

قیمت ژنراتور برق

قیمت ژنراتور ها تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که در ادامه به مهم ترین این عوامل اشاره می شود:

نوع سوخت

دیزلی: به طور کلی، مولدهای دیزلی به دلیل طول عمر و کارایی بالا معمولاً گران تر از انواع بنزینی و گازی استد.

بنزینی: انواع بنزینی معمولاً ارزان تر از دیزلی ها هستند، اما هزینه سوخت بالاتری دارند.

گازی: قیمت دستگاه های گازی ممکن است بسته به نوع گاز (طبیعی یا LPG) متفاوت باشد، اما به دلیل هزینه سوخت کمتر و کارایی بالا معمولاً در میان رده قیمت قرار دارند.

 توان خروجی

توان خروجی ژنراتور تأثیر مستقیمی بر قیمت آن دارد. هرچه توان خروجی محصول بالاتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. انواع صنعتی با توان بالا به مراتب گران تر از دستگاه های خانگی کوچک است.

برند و کیفیت ساخت
برندهای معروف و معتبر معمولاً قیمت های بالاتری دارند، زیرا کیفیت ساخت، قابلیت اطمینان و خدمات پس از فروش بهتری ارائه می دهند. برندهای معتبر مانند Caterpillar، Cummins، و Honda به دلیل سابقه و کیفیت بالای محصولاتشان معمولاً قیمت های بالاتری دارند.

ویژگی ها و امکانات اضافی

ویژگی های اضافی مانند سیستم های خودکار روشن و خاموش، کنترل های دیجیتالی، سیستم های کاهش نویز، و سیستم های محافظتی اضافی (مانند قطع کننده های اضطراری) می توانند قیمت دستگاه را افزایش دهند.

کاربرد و شرایط استفاده

خانگی: مولد های خانگی معمولاً ارزان تر هستند، زیرا توان خروجی و ویژگی های پیچیده کمتری دارند.

تجاری و صنعتی: مولدهای تجاری و صنعتی به دلیل نیاز به توان بالا و قابلیت اطمینان بیشتر معمولاً گران تر است.

شرایط بازار و تقاضا

نوسانات بازار و میزان تقاضا می تواند بر قیمت تاثیر گذار باشد. در زمان های بحرانی مانند بحران های انرژی یا بلایای طبیعی، تقاضا برای ژنراتورها افزایش می یابد و ممکن است قیمت ها نیز بالا رود.

هزینه های نگهداری و تعمیرات

دستگاه هایی که نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری دارند معمولاً قیمت بالاتری دارند، زیرا هزینه های بلند مدت استفاده از آن ها کمتر است.

محل ساخت

ژنراتورهای ساخته شده در کشورهای مختلف ممکن است قیمت های متفاوتی داشته باشند. محصولات وارداتی به دلیل هزینه های گمرک و حمل و نقل معمولاً گران تر از محصولات ساخت ایران است.

گارانتی و خدمات پس از فروش

وجود گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر می تواند تأثیر زیادی بر قیمت محصول داشته باشد. ژنراتورهایی که دارای گارانتی طولانی تر و خدمات پس از فروش بهتر هستند معمولاً قیمت بالاتری دارند.

نوسانات نرخ ارز

نوسانات نرخ ارز نیز می تواند تأثیر مستقیمی بر قیمت ژنراتورهای وارداتی داشته باشد.

با توجه به این عوامل، یک انتخاب مناسب نیازمند بررسی دقیق نیازها و شرایط خاص استفاده است.