تجهیزات اندازه گیری دما

تجهیزات اندازه گیری دما یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های کنترل و پایش صنعتی است که به‌طور گسترده‌ای در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. این ابزارها به اندازه‌گیری، ثبت و کنترل دما در فرآیندهای صنعتی کمک می‌کنند و دقت و صحت عملکرد سیستم‌ها را تضمین می‌نمایند.  برای مشاوره رایگان، بررسی کاتالوگ و خرید تجهیزات اندازه گیری دما با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید.

تجهیزات اندازه گیری دما چیست؟

تجهیزات اندازه گیری دمانقش حیاتی در تضمین کیفیت و ایمنی فرآیندهای صنعتی دارند. انتخاب ابزار مناسب برای هر کاربرد به شرایط محیطی، محدوده دما، دقت مورد نیاز و نوع فرآیند بستگی دارد. با توجه به تنوع و تکنولوژی‌های موجود، انتخاب صحیح ابزار می‌تواند تأثیر زیادی بر بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌های عملیاتی داشته باشد. در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین تجهیزات اندازه گیری دماو کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.

• ترموکوپل (Thermocouples)

ترموکوپل (Thermocouples) که جز تجهیزات اندازه گیری دما  هستند در دسته ابزار دقیق قرار دارند،  ابزارهایی دقیق و کاربردی برای سنجش و کنترل دمای محیط‌ها و فرآیندهای مختلف صنعتی، پزشکی و آزمایشگاهی هستند که توسط دلکو صنعت عرضه می‌شوند. ابزارهای ساده و پرکاربردی هستند که از دو فلز مختلف ساخته شده‌اند. این دو فلز در یک نقطه به هم متصل شده و زمانی که دما تغییر می‌کند، ولتاژ متفاوتی تولید می‌شود که می‌توان از آن برای اندازه‌گیری دما استفاده کرد. ترموکوپل‌ها برای اندازه‌گیری دما در بازه‌های وسیع و شرایط سخت محیطی بسیار مناسب هستند.

• مقاومت حرارتی (RTD)

مقاومت‌ حرارتی یا RTDها (Resistance Temperature Detectors) دستگاه‌هایی هستند که بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی مواد با تغییر دما کار می‌کنند. این ابزارها دقت بالاتری نسبت به ترموکوپل‌ها دارند و برای اندازه‌گیری دما در بازه‌های کمتر و با دقت بیشتر مناسب هستند. پرکاربردترین نوع RTD، PT100 است که از پلاتین ساخته شده و در دمای 0 درجه سانتی‌گراد دارای مقاومت 100 اهم است.

• ترمیستور (Thermistors)

ترمیستور (Thermistors) نوع دیگری از مقاومت‌های حرارتی هستند که نسبت به تغییرات دما حساسیت بالایی دارند. این ابزارها معمولاً از مواد نیمه‌هادی ساخته شده‌اند و برای اندازه‌گیری دما در محدوده‌های کوچک و با دقت بالا استفاده می‌شوند. ترمیستورها دو نوع اصلی دارند: NTC (Coefficient Temperature Negative) که مقاومت آنها با افزایش دما کاهش می‌یابد و PTC )(Coefficient Temperature Positive که مقاومت آنها با افزایش دما افزایش می‌یابد.
 

• ترمومتر مادون قرمز

ترمومترهای مادون قرمز  (Infrared Thermometers) مشابه پیرومترها عمل می‌کنند و با استفاده از اشعه مادون قرمز، دمای سطح اجسام را اندازه‌گیری می‌کنند. ترمومترهای مادون قرمز در کاربردهای پزشکی، صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به دلیل سرعت بالا و عدم نیاز به تماس مستقیم، بسیار محبوب هستند.

سیستم‌ نظارت و کنترل دما

علاوه بر ابزارهای اندازه‌گیری دما، سیستم‌های نظارت و کنترل دما نیز بخش مهمی از تجهیزات اندازه گیری دمارا تشکیل می‌دهند. این سیستم‌ها با استفاده از سنسورها و ترانسمیترهای دما، اطلاعات را به واحد کنترل مرکزی ارسال کرده و امکان نظارت و کنترل دقیق دما در فرآیندهای صنعتی را فراهم می‌کنند.

ویژگی‌ تجهیزات اندازه گیری دما

تجهیزات اندازه گیری دمابه عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم‌های پایش و کنترل صنعتی، دارای ویژگی‌ها و مشخصات فنی متنوعی است که آنها را برای کاربردهای مختلف مناسب می‌سازد. در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ابزارها می‌پردازیم:

• دقت 

یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های ابزار دقیق دما، دقت اندازه‌گیری آنهاست. دقت به معنای نزدیکی نتایج اندازه‌گیری به مقدار واقعی دما است. ابزارهای دقیق‌تر، خطای کمتری دارند و نتایج قابل اطمینان‌تری ارائه می‌دهند. انتخاب ابزار با دقت مناسب بسته به نیازهای کاربردی هر صنعت، از اهمیت بالایی برخوردار است.

• پایداری 

پایداری به توانایی ابزار در حفظ دقت و عملکرد در طول زمان اشاره دارد. ابزارهای با پایداری بالا، در برابر تغییرات محیطی و گذر زمان، دقت خود را حفظ می‌کنند و نیاز کمتری به کالیبراسیون مجدد دارند. این ویژگی به ویژه در کاربردهای طولانی‌مدت صنعتی اهمیت زیادی دارد.

• پاسخ‌دهی سریع 

سرعت پاسخ‌دهی تجهیزات اندازه گیری دمابه تغییرات دما، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم است. ابزارهایی با پاسخ‌دهی سریع می‌توانند تغییرات دما را به سرعت ثبت و گزارش کنند، که این امر در فرآیندهای دینامیکی و حساس، مانند صنایع شیمیایی و دارویی، بسیار حیاتی است.

• محدوده اندازه‌گیری 

هر تجهیزات اندازه گیری دمادارای محدوده‌ای است که می‌تواند در آن دما را اندازه‌گیری کند. انتخاب ابزار با محدوده اندازه‌گیری مناسب، بر اساس نیازهای فرآیند، تضمین می‌کند که اندازه‌گیری‌ها در محدوده مطلوب انجام شوند. برخی ابزارها برای دماهای بسیار بالا و برخی دیگر برای دماهای بسیار پایین طراحی شده‌اند.

• دوام و مقاومت  

تجهیزات اندازه گیری دماباید مقاومت کافی در برابر شرایط محیطی سخت، مانند رطوبت، فشار بالا، گرد و غبار و مواد شیمیایی خورنده را داشته باشند. دوام و مقاومت بالا، عمر مفید ابزار را افزایش داده و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد.

• سهولت نصب و استفاده  

ابزارهایی که نصب و استفاده آسانی دارند، مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرند. این ویژگی شامل قابلیت اتصال ساده به سیستم‌های موجود، کالیبراسیون آسان، و قابلیت‌های نمایش و تحلیل داده‌های اندازه‌گیری است. ابزارهایی که کاربری آسانی دارند، بهره‌وری را افزایش داده و نیاز به آموزش‌های پیچیده را کاهش می‌دهند.

• خروجی‌ متنوع

تجهیزات اندازه گیری دماباید توانایی ارائه خروجی‌های متنوع مانند سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال را داشته باشند. این قابلیت به ابزار اجازه می‌دهد تا با سیستم‌های کنترلی و پایشی مختلف یکپارچه شده و داده‌ها را به صورت مناسب منتقل کنند.

• کالیبراسیون و نگهداری 

کالیبراسیون منظم برای حفظ دقت تجهیزات اندازه گیری دماضروری است. ابزارهایی که فرآیند کالیبراسیون ساده‌تری دارند، زمان و هزینه کمتری برای نگهداری نیاز دارند. همچنین، برخی از ابزارها دارای ویژگی‌های خودکالیبراسیون هستند که این فرآیند را به صورت خودکار انجام می‌دهند.

• اندازه و طراحی فیزیکی 

اندازه و طراحی فیزیکی تجهیزات اندازه گیری دمانیز از ویژگی‌های مهم آنهاست. ابزارهایی که اندازه کوچکتری دارند و به راحتی در فضای محدود نصب می‌شوند، برای کاربردهای خاصی که فضای نصب محدود است، بسیار مناسب هستند. طراحی ارگونومیک و مقاوم نیز به کاربری آسان و طول عمر ابزار کمک می‌کند.
 

انواع تولید کنندگان تجهیزات اندازه گیری دما

• فلوک (Fluke)    

Fluke یکی از برندهای معتبر و مشهور در زمینه ابزارهای اندازه‌گیری و آزمایشگاهی است. ابزارهای دقیق اندازه‌گیری دما تولید شده توسط Fluke به دلیل دقت بالا، پایداری و قابلیت‌های پیشرفته، در صنایع مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• امگا (OMEGA )

OMEGA  یکی از پیشروان در زمینه تولید ابزارهای دقیق اندازه‌گیری دما، است. محصولات این شرکت به دلیل تنوع و کیفیت بالا، در بسیاری از کاربردهای صنعتی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• ویکا (WIKA)

WIKA یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ابزارهای دقیق اندازه‌گیری در جهان است. دماسنج‌های گازی WIKA به دلیل دقت و قابلیت اطمینان بالا، در بسیاری از صنایع از جمله نفت و گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها استفاده می‌شوند.

•  ای بی بی (ABB)

ABB یکی از شرکت‌های بزرگ و معتبر در زمینه تکنولوژی‌های صنعتی و انرژی است. زیمنس به دلیل کیفیت بالا، پایداری و دقت در اندازه‌گیری، در بسیاری از کاربردهای صنعتی حیاتی استفاده می‌شوند.

•  زیمنس (Siemens)

Siemens  یکی دیگر از برندهای معتبر جهانی است که در زمینه تولید ابزارهای اندازه‌گیری و کنترل صنعتی فعالیت می‌کند.  زیمنس به دلیل قابلیت اطمینان بالا و دقت در اندازه‌گیری، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند.

•  هانویل (Honeywell)

Honeywell  یکی از برندهای معتبر و شناخته شده در زمینه تولید ابزارهای اندازه‌گیری و کنترلی است. هانیول دلیل کیفیت بالا، دقت و پایداری، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند.