تابلو برق

تابلو برق یا (تابلو توزیع برق) یکی از مهم ترین اجزای سیستم های الکتریکی است که وظیفه کنترل، توزیع و محافظت از جریان الکتریکی در ساختمان ها، صنایع و تأسیسات مختلف را برعهده دارد. تابلو برق مجموعه ای از تجهیزات الکتریکی مانند کلیدها، فیوزها، رله ها و ترانسفورماتورها است که در یک محفظه فلزی یا پلاستیکی نصب شده اند. این تجهیزات به کمک یکدیگر امکان مدیریت ایمن و کارآمد جریان الکتریکی را فراهم می کنند. برای مشاوره رایگان، بررسی کاتالوگ و خرید تابلو برق با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید.

تابلو برق چیست؟

تابلو برق یکی از اجزای حیاتی هر سیستم الکتریکی است که عملکرد آن نقش مستقیم در ایمنی و کارایی سیستم دارد. انتخاب و نصب صحیح این تابلوها از اهمیت بالایی برخوردار است تا از خرابی ها و خطرات احتمالی جلوگیری شود. تابلوهای برق بسته به نوع کاربرد و نیازهای هر پروژه در انواع مختلفی تولید می شوند. انتخاب نوع مناسب تابلو برق از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا هر کدام از این تابلوها ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند که باید بر اساس نیازهای پروژه و محیط مورد استفاده، تعیین شود.

مونتاژ تابلو برق

مونتاژ تابلو برق یکی از بخش های مهم در صنعت برق است و در شرکت هایی مانند دلکو صنعت این فرآیند با دقت و تخصص بالایی انجام می شود. تابلوهای برق نقش کلیدی در کنترل و توزیع انرژی در محیط های صنعتی و ساختمانی دارند و برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم های الکتریکی، باید با استانداردهای دقیق و متناسب با نیاز پروژه مونتاژ شوند.

مراحل مونتاژ تابلو برق

• طراحی و نقشه کشی: اولین مرحله در مونتاژ تابلو برق، تهیه نقشه های فنی و طراحی مدارهای الکتریکی است. این نقشه ها شامل نحوه اتصال قطعات، تعیین محل قرارگیری تجهیزات و مسیرهای سیم کشی است.
• انتخاب قطعات و تجهیزات: پس از تایید نقشه ها، قطعات و تجهیزات مورد نیاز مانند کلیدهای قطع و وصل، فیوزها، رله ها، ترانسفورماتورها و غیره انتخاب می شوند. این تجهیزات باید با توجه به نیازهای پروژه و ظرفیت های مورد نظر انتخاب شوند.
• سیم کشی داخلی: در این مرحله، سیم ها و کابل ها به صورت دقیق و منظم در داخل تابلو برق نصب می شوند. سیم کشی صحیح از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا هرگونه اشتباه در اتصال ها می تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم شود.
• نصب تجهیزات حفاظتی: برای اطمینان از ایمنی سیستم، تجهیزات حفاظتی مانند فیوزها، رله ها و کلیدهای حفاظتی نصب می شوند. این تجهیزات نقش کلیدی در محافظت از سیستم در برابر خطرات احتمالی نظیر اضافه بار، اتصال کوتاه و نوسانات برق دارند.
• تست و بررسی عملکرد: پس از اتمام مراحل نصب، تابلو برق باید تحت آزمایش های مختلف قرار گیرد. این تست ها شامل بررسی صحت اتصالات، عملکرد صحیح قطعات و ایمنی سیستم است. هدف این مرحله، اطمینان از عملکرد بدون نقص تابلو برق است.
• راه اندازی و تحویل پروژه: پس از موفقیت در تست ها، تابلو برق آماده نصب در محل و راه اندازی است. در این مرحله نیز بررسی های نهایی انجام شده و تابلو برق به کارفرما تحویل داده می شود.

مزایای مونتاژ تابلو برق دلکو صنعت

• تخصص و تجربه: شرکت دلکو صنعت با داشتن تیمی مجرب و متخصص، مونتاژ تابلوهای برق را با بالاترین کیفیت انجام می دهد.
• استفاده از تجهیزات با کیفیت: این شرکت از تجهیزات با کیفیت و استانداردهای بین المللی استفاده می کند تا اطمینان حاصل شود که تابلوهای برق به درستی و با کارایی بالا عمل می کنند.
• پشتیبانی فنی: دلکو صنعت پس از تحویل پروژه نیز پشتیبانی فنی ارائه می دهد تا در صورت بروز هرگونه مشکل یا نیاز به تغییرات، مشکلات به سرعت حل شوند.در نتیجه، مونتاژ تابلو برق توسط دلکو صنعت تضمین کننده کیفیت و عملکرد پایدار سیستم های برقی است و می تواند نیازهای متنوع صنعتی و ساختمانی را با دقت و امنیت تامین کند.

انواع تابلو برق

تابلو برق ها بر اساس نوع کاربرد، ولتاژ و ساختار به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. در زیر به مهم ترین انواع تابلو برق اشاره می شود.

• تابلو برق اصلی
• تابلو برق فرعی
• تابلو برق موتور کنترل
• تابلو برق فشار ضعیف 
• تابلو برق فشار قوی
• تابلو برق اتوماسیون
• تابلو برق ماژولار  
• تابلو برق ثابت  
• تابلو برق کشویی 
• تابلو برق کنترل و فرمان
• تابلو برق اضطراری  
• تابلو برق ضد انفجار 
   

تابلو برق اصلی: این نوع تابلو برق در ورودی سیستم برق ساختمان (تابلو برق خانگی ) یا مجموعه نصب می شود و جریان الکتریکی را از منبع اصلی دریافت کرده و به تابلوهای فرعی توزیع می کند. این تابلو معمولاً شامل تجهیزات حفاظتی و کنترلی مانند کلیدهای قدرت و فیوزها است.

تابلو برق فرعی: تابلوهای فرعی وظیفه توزیع جریان الکتریکی به بخش های مختلف یک ساختمان یا تأسیسات را بر عهده دارند. این تابلوها معمولاً به تابلو برق اصلی متصل می شوند و جریان برق را به واحدهای مختلف توزیع می کنند.تابلو برق موتور کنترل: تابلوهای MCC برای کنترل و محافظت از موتورهای الکتریکی در محیط های صنعتی به کار می روند. این تابلوها شامل تجهیزاتی مانند کنتاکتورها، رله ها و درایوهای موتور هستند که عملکرد موتور را کنترل و مدیریت می کنند.

تابلو برق فشار ضعیف: این تابلوها برای ولتاژهای کمتر از ۱۰۰۰ ولت طراحی شده اند و عمدتاً در ساختمان های مسکونی، تجاری و صنایع کوچک مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلوها شامل تجهیزاتی مانند کلیدهای قطع و وصل، فیوزها و رله ها می باشند.

تابلو برق فشار قوی: تابلوهای فشار قوی برای ولتاژهای بالاتر از ۱۰۰۰ ولت طراحی شده اند و در تأسیسات بزرگ مانند نیروگاه ها و صنایع سنگین استفاده می شوند. این تابلوها معمولاً شامل تجهیزاتی مانند ترانسفورماتورها، کلیدهای قدرت و تجهیزات حفاظتی برای مدیریت و توزیع جریان برق با ولتاژ بالا هستند.

تابلو برق اتوماسیون: این تابلوها برای کنترل خودکار و اتوماتیک فرآیندهای صنعتی طراحی شده اند و شامل تجهیزات برنامه ریزی و کنترل مثل PLC (کنترل کننده منطقی برنامه پذیر) هستند. تابلوهای اتوماسیون در صنایع مختلف از جمله تولید، نفت و گاز، و کارخانجات فرآوری مواد کاربرد دارند.

تابلو برق ماژولار: تابلوهای ماژولار به صورت قطعه قطعه طراحی می شوند و امکان ارتقاء و گسترش سیستم برق را به سادگی فراهم می کنند. این نوع تابلو معمولاً در محیط هایی که نیاز به انعطاف پذیری بالا دارند، استفاده می شود.

تابلو برق ثابت: این تابلوها به صورت یکپارچه و ثابت طراحی شده اند و امکان جابجایی یا تغییر اجزای آن ها به سادگی وجود ندارد. این نوع تابلو بیشتر در پروژه هایی با نیاز به ساختار پایدار و ثابت استفاده می شود.

تابلو برق کشویی: در این تابلوها اجزای داخلی مانند کلیدها و کنتاکتورها به صورت کشویی و قابل تعویض طراحی شده اند. این تابلوها بیشتر در محیط های صنعتی و تأسیسات بزرگ استفاده می شوند که نیاز به تعمیر و نگهداری سریع و آسان دارند.

تابلو برق کنترل و فرمان: این تابلوها برای کنترل و مدیریت تجهیزات مختلف مانند موتور، پمپ، فن و دستگاه های صنعتی استفاده می شوند. تابلوهای فرمان دارای کلیدهای کنترل، نمایشگرها و سنسورها برای نظارت و کنترل وضعیت تجهیزات هستند.

تابلو برق اضطراری: تابلوهای برق اضطراری برای مواقعی که نیاز به تأمین برق مداوم در شرایط قطعی برق وجود دارد، استفاده می شوند. این تابلوها به ژنراتورها یا UPS (منبع تغذیه بدون وقفه) متصل هستند و در ساختمان هایی مانند بیمارستان ها، مراکز داده و تأسیسات حیاتی استفاده می شوند.

تابلو برق ضد انفجار: این نوع تابلوها برای استفاده در محیط های خطرناک که احتمال انفجار یا آتش سوزی وجود دارد، طراحی شده اند. تابلوهای ضد انفجار در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و معادن مورد استفاده قرار می گیرند و از تجهیزات مقاوم در برابر شرایط شدید محیطی ساخته شده اند.

کاربرد تابلو برق

ساختمان های مسکونی: برای توزیع برق در خانه ها و آپارتمان ها استفاده می شود.

صنایع: در کارخانه ها و کارگاه های صنعتی برای کنترل و توزیع برق به ماشین آلات و تجهیزات که از تابلو برق صنعتی استفاده می شود .

تأسیسات عمومی: مانند بیمارستان ها، فرودگاه ها، مدارس و ساختمان های تجاری برای مدیریت و محافظت از شبکه برق.

مزایای استفاده از تابلو برق

تابلو برق در دسته برق صنعتی که رگ های حیاتی دنیای مدرن است که جریان زندگی را در کالبد صنایع و تاسیسات مختلف جاری می کند. این حوزه از مهندسی برق، فراتر از روشنایی ساده، با ظرافت و پیچیدگی، قلب تپنده ی ماشین آلات غول پیکر و فرآیندهای عظیم را به حرکت در می آورد، قرار دارد.

ایمنی: تابلوهای برق با کنترل و مدیریت جریان الکتریکی از بروز حوادث ناشی از برق گرفتگی یا آتش سوزی جلوگیری می کنند.

کنترل بهینه: با استفاده از تابلو برق، اپراتورها می توانند به صورت بهینه و متمرکز تجهیزات الکتریکی را مدیریت و کنترل کنند.

انعطاف پذیری: تابلوهای برق امکان افزودن یا حذف مدارهای مختلف را بدون نیاز به تغییرات اساسی در زیرساخت فراهم می کنند.

کاهش خرابی ها: با استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند فیوزها و رله ها، احتمال خرابی و آسیب به تجهیزات کاهش می یابد.

نکات مهم در طراحی و نصب تابلو برق

طراحی اصولی: طراحی تابلو برق باید بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی باشد و به نیازهای خاص پروژه توجه کند.

انتخاب مواد مناسب: محفظه تابلو باید از موادی ساخته شده باشد که در برابر حرارت، رطوبت و ضربه مقاوم باشد.

ایمنی نصب: نصب تابلو برق باید توسط افراد متخصص و مطابق با مقررات ایمنی انجام شود.

تهویه مناسب: به دلیل گرمای تولید شده توسط تجهیزات الکتریکی، تهویه مناسب برای جلوگیری از افزایش دما در داخل تابلو ضروری است.

اجزای اصلی تابلو برق

تابلو برق از مجموعه ای از تجهیزات الکتریکی تشکیل شده است که هر یک نقش خاصی در کنترل، توزیع و محافظت از جریان الکتریکی دارند. اجزای اصلی تابلو برق به شرح زیر هستند:

کلید قدرت

این کلیدها به منظور قطع و وصل جریان برق و محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر جریان های اضافه بار یا اتصال کوتاه استفاده می شوند. انواع کلیدهای قدرت عبارتند از:

• کلید اتوماتیک (MCCB): برای حفاظت از مدارهای قدرت با جریان بالا.
• کلید مینیاتوری (MCB): برای حفاظت از مدارهای فرعی با جریان کمتر.
• کلید محافظ جان RCD یاRCCB: برای حفاظت در برابر برق گرفتگی و نشت جریان.

فیوز

فیوزها برای محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می شوند. زمانی که جریان بیش از حد از مدار عبور می کند، فیوز می سوزد و مدار را قطع می کند تا از تجهیزات محافظت شود.

رله

رله ها تجهیزات کنترلی هستند که به صورت خودکار جریان را در مدارهای الکتریکی قطع یا وصل می کنند. رله ها انواع مختلفی دارند:

• رله حفاظتی: برای حفاظت از تجهیزات در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه.
• رله کنترلی: برای اجرای دستورات کنترلی در سیستم های اتوماسیون صنعتی.

کنتاکتور

کنتاکتورها کلیدهای الکترومکانیکی هستند که برای قطع و وصل خودکار مدارهای قدرت استفاده می شوند. این تجهیزات معمولاً در کنترل و راه اندازی موتورهای الکتریکی کاربرد دارند.

ترمینال

ترمینال ها نقاط اتصال سیم های برق به تجهیزات داخل تابلو هستند. از آنها برای اتصال سیم های برق به کلیدها، فیوزها و سایر تجهیزات استفاده می شود.

ترانسفورماتور

ترانسفورماتورها برای تغییر سطح ولتاژ به کار می روند. در تابلو برق ها معمولاً از ترانسفورماتورهای کاهنده برای تبدیل ولتاژ بالای ورودی به ولتاژهای پایین تر و قابل استفاده استفاده می شود.

شمش مسی

شمش های مسی یا باس بارها برای توزیع جریان برق در داخل تابلو برق استفاده می شوند. آنها به عنوان رسانای اصلی برای جریان برق عمل می کنند و تجهیزات مختلف تابلو را به هم متصل می کنند.

ولت متر و آمپرمتر

این تجهیزات برای اندازه گیری ولتاژ و جریان در مدارهای الکتریکی استفاده می شوند و به اپراتور کمک می کنند تا وضعیت برق سیستم را کنترل و نظارت کند.

سنسور

سنسورهای مختلف مانند دما، فشار و جریان به منظور کنترل شرایط محیطی و الکتریکی در تابلو برق استفاده می شوند. این سنسورها اطلاعات را به سیستم کنترلی تابلو ارسال می کنند.

محفظه تابلو برق 

محفظه تابلو برق معمولاً از جنس فلزی یا پلاستیکی است و وظیفه محافظت از تجهیزات داخلی تابلو در برابر عوامل خارجی مانند گرد و غبار، رطوبت و ضربه را برعهده دارد.

منبع تغذیه کمکی

این منبع تغذیه وظیفه تأمین انرژی برای تجهیزات کمکی مانند نمایشگرها، رله ها و سیستم های کنترلی را بر عهده دارد.

کنترل کننده برنامه پذیر یا PLC

این تجهیزات در تابلو برق های اتوماسیون صنعتی استفاده می شوند و وظیفه کنترل فرآیندهای صنعتی را به صورت خودکار انجام می دهند.

سیم و کابل

سیم ها و کابل ها به عنوان رسانای اصلی برق بین اجزای مختلف تابلو برق عمل می کنند. نوع و قطر سیم ها باید بر اساس میزان جریان و ولتاژ در تابلو انتخاب شود.

ارت 
سیستم ارت وظیفه حفاظت از تابلو و کاربران در برابر خطرات ناشی از برق گرفتگی یا اضافه ولتاژ را برعهده دارد. این سیستم جریان های نشتی را به زمین منتقل می کند.

لامپ های سیگنال

این لامپ ها وضعیت روشن یا خاموش بودن بخش های مختلف تابلو برق را نشان می دهند و به اپراتور کمک می کنند تا از وضعیت عملکرد سیستم آگاه شود.

بریکر مینیاتوری

بریکرهای مینیاتوری برای محافظت از مدارهای با جریان کم استفاده می شوند و در صورت بروز اتصال کوتاه یا اضافه بار، جریان برق را قطع می کنند.

تایمر

تایمرها در تابلو برق ها برای اجرای عملیات کنترلی زمان بندی شده به کار می روند. آنها می توانند روشن و خاموش شدن تجهیزات را به صورت خودکار و در زمان های مشخصی انجام دهند.

سوییچ کنترل

این سوییچ ها برای قطع و وصل دستی جریان برق یا تغییر وضعیت های مختلف در سیستم کنترلی تابلو استفاده می شوند.