شفت (شافت) چیست و چه کاربردی دارد؟

شفت (شافت) چیست و چه کاربردی دارد؟

شفت (shaft) قطعه‌ای استوانه‌ای شکل است که در ابزار و ماشین‌آلات صنعتی مختلف با هدف انتقال نیرو یا گشتاور از یک وسیله به وسیله دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. شفت‌ها از نظر ظاهری شبیه به میله‌ای فلزی هستند که با توجه به کاربرد‌های مختلفی که دارند در ابعاد و انواع مختلفی ساخته می‌شوند.

اجزای شفت

شفت از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

بدنه شفت: این بخش بخش اصلی شفت است که وظیفه انتقال نیرو یا گشتاور را بر عهده دارد. بدنه شفت معمولا از جنس فولاد یا آلیاژهای آن ساخته می‌شود.
سر شفت: این بخش شفت است که به قطعات دیگر دستگاه متصل می‌شود. سر شفت معمولا دارای شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی است که با توجه به کاربرد شفت تعیین می‌شود.

انواع شفت

شفت‌ها را می‌توان بر اساس عوامل مختلفی طبقه‌بندی کرد.

از جمله عواملی که می‌توان بر اساس آن شفت‌ها را طبقه‌بندی کرد عبارتند از:

جنس: شفت‌ها معمولا از جنس فولاد یا آلیاژهای آن ساخته می‌شوند. در برخی موارد نیز از شفت‌های آلومینیومی یا پلاستیکی استفاده می‌شود.
شکل: شفت‌ها می‌توانند دارای شکل‌های مختلفی باشند. 

از جمله شکل‌های رایج شفت‌ها عبارتند از:

• شفت استوانه‌ای
• شفت مخروطی
• شفت مارپیچ

طول: شفت‌ها می‌توانند دارای طول‌های مختلفی باشند. طول شفت معمولا با توجه به کاربرد آن تعیین می‌شود.
قطر: قطر شفت نیز با توجه به کاربرد آن تعیین می‌شود. قطر شفت معمولا باید به اندازه‌ای باشد که بتواند نیرو یا گشتاور مورد نیاز را تحمل کند.

کاربردهای شفت

شفت‌ها در کاربردهای مختلفی در ابزار و ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌شوند. 

از جمله کاربردهای شفت عبارتند از:

انتقال نیرو یا گشتاور: اصلی‌ترین کاربرد شفت‌ها انتقال نیرو یا گشتاور از یک وسیله به وسیله دیگر است. شفت‌ها در انواع مختلفی از دستگاه‌ها و ماشین‌آلات صنعتی از جمله الکتروموتورها، پمپ‌ها، توربین‌ها، گیربکس شافت مستقیم SEW و... استفاده می‌شوند.
هدایت حرکت: شفت‌ها می‌توانند برای هدایت حرکت نیز مورد استفاده قرار گیرند. شفت‌ها در دستگاه‌هایی که نیاز به حرکت چرخشی دارند از جمله دریچه‌های صنعتی، رولرها و... استفاده می‌شوند.
تثبیت قطعات: شفت‌ها می‌توانند برای تثبیت قطعات نیز مورد استفاده قرار گیرند. شفت‌ها در دستگاه‌هایی که نیاز به اتصال قطعات به یکدیگر دارند از جمله سروو موتورها، درایوهای صنعتی و... استفاده می‌شوند.

طراحی و ساخت شفت

طراحی و ساخت شفت یک فرآیند پیچیده است که باید با دقت انجام شود. در طراحی شفت باید عوامل مختلفی از جمله نوع کاربرد شفت، میزان نیروی مورد نیاز، شرایط محیطی و... در نظر گرفته شود.

ساخت شفت نیز معمولا با استفاده از روش‌های مختلفی از جمله نورد، ماشینکاری و... انجام می‌شود. روش انتخابی برای ساخت شفت باید با توجه به ویژگی‌های شفت و شرایط تولید تعیین شود.

نگهداری و تعمیر شفت

شفت‌ها باید به طور منظم مورد بازرسی و نگهداری قرار گیرند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. 

از جمله مواردی که باید در نگهداری شفت‌ها مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:

روانکاری: شفت‌ها باید به طور منظم روغن‌کاری شوند تا از سایش و خوردگی آنها جلوگیری شود.
نظارت بر وضعیت شفت: شفت‌ها باید به طور منظم از نظر وجود ترک، خوردگی و سایر آسیب‌ها مورد بررسی قرار گیرند.
تعمیر شفت: در صورت بروز آسیب در شفت، باید نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام شود.
شفت‌ها قطعات مهمی هستند که در کاربردهای مختلفی در ابزار و ماشین‌ آلات صنعتی استفاده می‌شوند. طراحی و ساخت شفت یک فرآیند پیچیده است که باید با دقت انجام شود.